Μαθητής γυμνασίου ήμουν θυμάμαι, όταν η καθηγήτρια μας έβαζε σιγά σιγά στο πνεύμα της φιλοσοφίας. Από τα θέματα που είχαμε πιάσει, εντύπωση μου είχε κάνει ο αλληγορικός μύθος του σπηλαίου του Πλάτωνα, που περιγράφει συνομιλία του Σωκράτη με τον Γλαύκωνα. Η αλληγορία αυτή θα έλεγα πως πραγματεύεται την διαφορετική οπτική που έχει ο κάθε άνθρωπος περί του τι είναι αληθινό, αναλόγως των βιωμάτων και της παιδείας του.
Φανταστείτε ότι υπάρχει ένα σπήλαιο που μέσα κρατούν κάποιους φυλακισμένους. Τους έχουν αλυσοδεμένους στο
τέρμα ενός κατηφορικού σπηλαίου, με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορούν να γυρνούν το κεφάλι, κι έτσι να είναι αναγκασμένοι να βλέπουν μόνο τον τοίχο. Πίσω τους και σε αρκετή απόσταση ανάβει μια φωτιά. Μεταξύ των δεσμωτών και της φωτιάς υπάρχει κάποιος μαντρότοιχος που έχει ύψος όσο ένας άνθρωπος. Παράλληλα με αυτόν τον μαντρότοιχο περπατούν αχθοφόροι που μεταφέρουν κάποιες ξύλινες φιγούρες όπως ομοιώματα ανθρώπων και ζώων, κρατώντας τα ψηλά, έτσι ώστε από το φως της φωτιάς η σκιά αυτών των ομοιωμάτων να προβάλλεται στον τοίχο που κοιτούν οι δέσμιοι. Οι αχθοφόροι δεν φαίνονται λόγω του τοίχου, ακούγονται όμως οι φωνές τους που λόγω της ηχούς μοιάζουν να έρχονται από τον τοίχο που προβάλλονται οι σκιές… Ο καιρός περνάει με τα ίδια και τα ίδια. Εφευρίσκουν κάτι να ασχολούνται, ένα παιχνίδι. Έναν διαγωνισμό που νικητής είναι αυτός που ακούγοντας τον ήχο, θα πει πρώτος ποια φιγούρα θα προβληθεί στον τοίχο μπροστά τους…
Κάποια στιγμή ο ένας από αυτούς, ο συνήθης νικητής αυτών των ιδιότυπων διαγωνισμών, καταφέρνει και λύνεται. Αμέσως κάνει το απολύτως φυσιολογικό: Γυρνάει το κεφάλι του για να δει και κάτι διαφορετικό από τον τοίχο που μέχρι τώρα αντίκριζε. Είναι δύσκολο, επώδυνο. Τον τυφλώνει το φως της φωτιάς. Θα πάρει ώρα να συνηθίσει την διαφορετική φωτεινότητα. Απομακρύνεται από το σημείο που ήταν δεμένος. Φτάνει πίσω από τον μαντρότοιχο εκεί που κάνουν περαντζάδα οι αχθοφόροι. Ακούει μια γνώριμη χαρακτηριστική βραχνή φωνή, που την έχει συνδέσει με την σκιά του ταύρου. Ταύρο τον ονόμασε ένας δεσμοφύλακας που έβλεπε το παιχνίδι τους. Όμως ενώ ακούει την φωνή, δεν βλέπει την σκιά. Βλέπει έναν άνθρωπο να μιλάει και να κρατάει ψηλά μια μορφή σαν του ταύρου, αλλά δεν είναι ο σκιώδης ταύρος που ήξερε… Δεν μπορεί σκέφτεται, δεν είναι αλήθεια αυτά που ζει τώρα. Όλα ψεύτικα του φαίνονται… Θα πάρει πολύ καιρό να καταλάβει την νέα του πραγματικότητα. Κι αφού την καταλάβει, θα ξαναγυρίσει στους παλιούς αλυσοδεμένους φίλους του, γιατί νιώθει την ανάγκη να τους βοηθήσει να μάθουν κι αυτοί όσα έμαθε ο ίδιος από την στιγμή που λύθηκε. Άδικος κόπος. Δεν τον πιστεύουν. Τον θεωρούν τρελό, αφού τρελά και ακαταλαβίστικα είναι αυτά που τους λέει. Έχασες το μυαλό σου του λένε από την ώρα που λύθηκες, κι απόδειξη είναι ότι ούτε μια σωστή απάντηση δεν μπορείς να δώσεις πλέον στον διαγωνισμό μας! Αν είναι να χάσουμε κι εμείς το μυαλό μας σαν και σένα, καλύτερα εδώ αλυσοδεμένοι!
Κάποια μέρα τον πλησιάζει ένας άγνωστος. Τον αρπάζει και τον τραβάει με το ζόρι στην ανηφόρα που οδηγεί στην είσοδο της σπηλιάς. Αντιστέκεται σε αυτή την βία, διαμαρτύρεται. Δεν μπορεί όμως να αποτρέψει την κατάληξη. Ο άγνωστος τον πετάει έξω από την σπηλιά! Ξανατυφλώνεται, από το φως του ήλιου αυτή την φορά… Πάλι υποφέρει! Θα του πάρει και πάλι πολύ χρόνο να συνηθίσει στην νέα φωτεινότητα. Από τις πρώτες εικόνες που θα καταφέρει να αντικρύσει, θα είναι μια κάπως γνώριμη, του ταύρου! Ζωντανού όμως τώρα… Ούτε σκιά, ούτε ξύλινη φιγούρα… Αδυνατεί και πάλι να παραδεχτεί τον κόσμο ως αληθινό… Είναι τόσο παράξενα τα όσα ζει έξω από την σπηλιά… Σιγά σιγά θα αρχίσει να καταλαβαίνει την νέα του αλήθεια. Θα δει τον ήλιο, θα καταλάβει πως δημιουργούνται οι σκιές. Θα βλέπει τον ήλιο να ανατέλλει, να δύει, θα καταλάβει την μέρα, την νύχτα… Θα δει να αλλάζουν οι εποχές, θα τις παρακολουθήσει να εναλλάσσονται… Θα καταλάβει όλους αυτούς τους κύκλους του χρόνου, όλη αυτή την ισορροπία της φύσης, την τελειότητα, την ζωή… Θα καταλάβει μέχρι και ότι ο ζωοποιός ήλιος είναι υπεύθυνος ακόμα και για αυτά που υπήρχαν μέσα στην σπηλιά, ασχέτως αν δεν έφτανε εκεί κάτω…
Αν κάποιος τώρα πλέον τον ρωτούσε αν αναπολεί τις ένδοξες στιγμές του τότε που κέρδιζε τους διαγωνισμούς σκιών, κι αν θέλει να γυρίσει εκεί που ήταν πρώτη φίρμα μεταξύ των αλυσοδεμένων, τι πιστεύετε πως θα απαντούσε; Θέλει; Τώρα που έμαθε στην αλήθεια, θα του άρεσε το σκοτάδι; Είναι σίγουρο πως θα προτιμούσε ακόμα ακόμα και χρεωμένος να είναι, να πεινάει, να υποφέρει, παρά να ξαναγυρίσει στον ψεύτικο κόσμο της σπηλιάς…
Αν δεν γυρίσει κανένας όμως στην σπηλιά, πως θα μεταδοθεί της γνώσης το φως στους αδαείς αλυσοδεμένους; Ένας τρόπος υπάρχει: Η Πολιτεία να μεριμνά αρχικά για την παιδεία. Να λύνει μέσω της παιδείας τους δεσμώτες από τα δεσμά τους. Μετά, τους ικανότερους από αυτούς να τους ανεβάζει έξω από την σπηλιά, να λαμβάνουν ανώτερη παιδεία. Και τέλος να έχει τέτοιους νόμους που να υποχρεώνει αυτούς τους εκλεκτούς να κατεβαίνουν τακτικά επίπεδο και να διδάσκουν τους υπόλοιπους. Η περισσή γνώση του ικανού, του εκλεκτού, θα πρέπει να μεταδίδεται και να οδηγεί σε πράξεις όχι με γνώμονα το ατομικό του καλό, αλλά με γνώμονα το καλό του συνόλου…
Παντοτινά επίκαιρος αυτός ο μύθος, σήμερα όσο ποτέ άλλοτε… Δεσμώτες στους καναπέδες να παρακολουθούν ως θέαμα κάτι μεταξύ θεάτρου σκιών και τηλεόρασης, να κάνουν διαγωνισμούς για το ποιος έμαθε καλύτερα το παραμύθι που του σερβίρουν οι αχθοφόροι-δημοσιογράφοι και τα πάσης φύσεως διαπλεκόμενα παπαγαλάκια… Να γίνονται συζητήσεις επί συζητήσεων βδομάδες ολόκληρες για το ποια φιγούρα θα πρέπει να εμφανίζεται μετά τον ταύρο… Συζητήσεις επί συζητήσεων με ψεύτικα θέματα, ψεύτικα διλήμματα. Συζητήσεις για σκιές… Και τα ζωντόβολα οι δεσμώτες να χλευάζουν όποιον τους λέει κάτι διαφορετικό από το θέατρο σκιών που υποβάλλονται… Να προτιμούν να υποφέρουν στο σκοτάδι γιατί έτσι έμαθαν, και να αποφεύγουν το φως μόνο και μόνο επειδή είναι άγνωστο αφού κάποιοι φροντίζουν επιμελώς να τους το κρύβουν… Να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο, κι αυτοί να πιστεύουν τον μπουχέσα που τους λέει ότι το μνημόνιο είναι ευλογία! Και αυτά συμβαίνουν γιατί δεν υπάρχει παιδεία, γιατί η προτεραιότητα στο κοινό καλό έχει ξεχαστεί. Ο καθένας κοιτάει την πάρτη του… Οι εκλεκτοί, οι διανοούμενοι, οι πνευματικοί ταγοί, διαπλεκόμενοι κι αυτοί λάμπουν δια της απουσίας των…
Μέσα σε ένα τέτοιο κοινωνικό μπάχαλο, σε ένα σύστημα που καλοταΐζει τους τίποτες, τους αεριτζήδες και τα λαμόγια, είναι δύσκολο να υπάρξει κοινωνική ομάδα με αρχές και κανόνες. Δύσκολο να καταλάβει ο κόσμος ότι σε κάθε κοινωνική ομάδα το πρώτο ζητούμενο πρέπει να είναι η κοινωνική πρόοδος, κι ακόμα πιο δύσκολο να καταλάβει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω ανάδειξης Κανόνων, Ιδεών και Ιδανικών… Δυστυχώς λίγοι, πολύ λίγοι καταλαβαίνουν την αιτία του κακού, κι ακόμα λιγότεροι είναι αυτοί που είναι διατεθειμένοι να βάλουν ένα λιθαράκι για ν’ αλλάξει κάτι.
Όπως οι περισσότερες κοινωνικές ομάδες, έτσι πλέον και ο Πιερικός. Αλυσοδεμένοι οι οπαδοί του παρακολουθούν την παράσταση του θεάτρου σκιών τρώγοντας όλο το κουτόχορτο που τους σερβίρεται… Μόλις βρεθεί κάποιος να τους πει αλήθειες, να τους πει ότι αυτές οι καταστάσεις που βλέπουν και ζούνε δεν είναι πραγματικές αλλά τεχνητές, του την πέφτουν παντοιοτρόπως, τον χλευάζουν, τον απειλούν, τον στιγματίζουν, τον κατονομάζουν γραφικό και κακόψυχο! Μόλις τους πεις ότι η ομάδα για να προοδεύσει έχει ανάγκη ύπαρξης οράματος και κανόνων, αμέσως το σύνδρομο της Στοκχόλμης κάνει το θαύμα του και υπερασπιζόμενοι τον βιαστή τους σε ρωτάνε με στόμφο: “Γιατί μιλάς; Εσύ βάζεις τα λεφτά;” Τους καλείς να ανεβούμε την ανηφόρα για να βρούμε και πάλι τον ήλιο, αλλά αυτοί τυλίγονται με τις αλυσίδες τους ακόμα πιο σφιχτά λέγοντάς σου ότι ο δρόμος προς τον ήλιο υπάρχει πιθανότητα να περνάει από την Φούφα και τα Μπουτζάκια και δεν αντέχουν την ταλαιπωρία της ανάβασης! Τους μιλάς για Φως και σου μιλάνε για Φούφα, τους μιλάς για την Ιδέα και σου μιλάνε για παραμονή στην Β’ Εθνική!
Η μοναδική πιθανότητα για ανάκαμψη πάει περίπατο, γιατί αυτοί που γνώρισαν τον Πιερικό Ήλιο και θα μπορούσαν να δείξουν τον δρόμο στους αδαείς, είτε αδιαφορούν για να μην ανακατευτούν με τα πίτουρα, είτε σιωπούν όντας διαπλεκόμενοι αφού έχουν οικονομικά και άλλα νταραβέρια με τους διοικούντες. Αντί να πουν “ως εδώ και μη παρέκει”, αντί να θεωρήσουν καθήκον τους την γαλούχηση των νέων αφού έζησαν στην γεμάτη φως δεκαετία του 60, σιωπούν κι αφήνουν τον ρόλο αυτό σε κάποιους φυτευτούς ηγέτες μηδενικού αναστήματος, που διαλαλούν ότι δεν υπάρχει φως γιατί οι ίδιοι γεννήθηκαν το 70!
Κύριοι παλαίμαχοι παίκτες, κύριοι παλαίμαχοι διοικητικοί, κύριοι διανοούμενοι της Κατερίνης, είστε η μόνη ελπίδα, ενεργοποιηθείτε. Έχετε καθήκον να μεταδώσετε αυτήν την γνώση σας. Έχετε χρέος να διδάξετε την αλήθεια, να δείξετε την διαδρομή προς τον αληθινό κόσμο, να αναδείξετε το Όραμα όπως το ζήσατε να γίνεται πράξη. Η πολιτεία, η πόλη, σας πρόσφερε το ευ ζην μέσω της παιδείας. Άρα χρωστάτε στην πόλη, άρα πρέπει να ανταποδίδετε σε κάθε ευκαιρία. Ξέρω ότι είναι δύσκολο να μπλεχτείτε σε τέτοιες καταστάσεις. Ξέρω ότι είναι δύσκολη η συναναστροφή σας με τους με τους σημερινούς καθ’ υπερβολή ονομαζόμενους ηγέτες, αφού δικαίως θα την θεωρήσετε ως υποβιβασμό της προσωπικότητάς σας. Το ξέρω! Όμως είναι η μόνη λύση…
Στέλιος Καραγεώργης
Πρόεδρος ΣΦΙΠ
